دادپەروەی لە عیراق: دڵنیابوون لە نەهێشتنی ئەشکەنجە بەو پێیەی کە لەیاساکانی عیراقدا هاتووە

ئایا ئەو زەماناتانە بوونیان هەیە لەعیراقدا و پەیڕەویش دەکرێن؟ بەڵێ، لەیاساکانی عیراقدا هاتوون بەتایبەتیش لەمانەی خوارەوەدا:

• دەستوری عیراق ساڵی ٢٠٠٥
• یاسای بنەما دادگەرییە سزاییەکان ژمارە ٢٣ ی ساڵی١٩٧١ بەپێی هەموار

مەبەست لەم زەماناتانە چین؟ ئامانج لێیان بریتییە لە:

• دڵنیابوونەوە لە پڕۆسەیەکی دادگاییکردنی دادپەروەرانە.
• دابینکردنی دۆخی ڕاگرتنی گونجاو.
• قەدەغەکردنی ئەشکەنجە بە لابردنی زۆرێك لەم هەلانەی کە دەبن بە هۆکار بۆ پەیڕەوکردنی.
• پێشگرتن لە بانگێشەی ناڕاست لەلایەن ڕاگیراوانەوە.
• پاڵپشتی لە کۆکردنەوەو دۆکۆمێنتکردنی بەڵگەکان.

چۆن دەتوانن ئەشکەنجە قەدەغەبکەن؟ بە دڵنیابوون لە بۆ نموونە:

• ئامادەبوونی پارێزەر لە قۆناغەکانی سەرەتایی لە کاتی لێکۆڵینەوەکاندا.
• پشکنینی پزیشکی بۆ ڕاگیراوان لەلایەن پزیشکێکی بێلایەنەوە.
• وەلانانی ئەو دانپێدانانەی کە لەژێر ئەشکەنجەدا وەرگیراون وەك بەڵگە لەلایەن دادگاکانەوە.
• پەوەندیکردنی ڕاگیراوان لەگەڵ کەسوکارەکانیاندا.
• چاودێری کردنی سەنتەرەکانی ڕاگرتن لەلایەن سیتەمی دادوەریەوە.
• بەکارهێنانی شوێنە فەرمیەکان بۆ ڕاگرتن و چاودێریەکی بێلایەنانە.
• تۆماری ڤیدیۆیی لە کاتی لێکۆڵینەوەکاندا.
• لێپرسینەوە لە کەیسەکانی ئەشکەنجە.

بۆ زانیاری زیاتریش تکایە ڕاپۆرتی هاوبەشی نێردەی نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ هاریکاری عیراق/ یونامی و کۆمیسیاری باڵای مافەکانی مرۆڤی نەتەوە یەکگرتوەکان بخوێنەوە کە داوای پابەندبوونی بەهێزتر بۆ مەرجە یاساییە سەرەکییەکان و زەماناتی دادگەری دەکات لە قەدەغەکردنی ئەشکەنجە هەروەك لە چوارچێوە یاساییە عیراقی و نێودەوڵەتیەکاندا هاتووە.