وتاری جێگری نوێنەری تایبەتی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ عێراق بۆ کاروباری سیاسی و هاریکاریی هەڵبژاردن، کلۆدیۆ کۆردۆن، لە چواردەهەمین کۆنفرانسی ئیسلامیی ساڵانە بۆ ئاوڕدانەوە لە توندوتیژی دژی ژنان و کچان

 بەڕێز جەنابی دکتۆر بەرهەم ئەحمەد ساڵح

سەرۆک کۆماری عێراق

بەڕێز موستەفا کازمی

سەرۆک وەزیرانی عێراق

بەڕێز موحەممەد حەلبوسی

سەرۆکی پەرلەمانی عێراق

بەڕێز فایەق زێدان

سەرۆکی ئەنجوومەنی باڵای دادوەری

بەڕێز سەماحەتی عەمار حەکیم

ئەندامانی بەرێزی پەرلەمان

بەڕێزان نوێنەرانی دیپلۆماسی

بەڕێزان نوێنەرانی رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و سەرۆک هۆز و پیاوانی ئاینی

ئامادەبووانی بەڕێز و خۆشەویست

من هەم خۆشحاڵ بووم و هەم مایەی شانازیشە کە لێرە بە ناوی جێگری نوێنەری تایبەتی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ عێراق، خاتو جێنین هێنیس پلاسخارت، لەم کۆنفرانسە گرینگەدا بەشدارم کە بۆ ئاوڕدانەوە لە توندوتیژی دژی ژنان و کچان بەستراوە. ڕێگەم بدەن با پێش هەموو شتێک دەسخۆشی لە هەوڵەکانی "دەزگای ئەلحەکیم" بە سەرپەرشتی سەماحەتی سەید عەمار حەکیم بکەم بۆ گرێدانی ئەم کۆنفرانسە ساڵانەیە و هەروەها بۆ دووپاتکردنەوەی هەڵوێستی هاوبەشیشمان لە بنبڕکردنی هەموو شێوازەکانی توندوتیژی و جیاکاری دژی ژنان.

سەرباسی کۆنفرانسەکەی ئەمساڵ کە بریتییە لە "فێرکردنی ژن واتە هەڵسانەوەی وڵات" گرینگی فەراهەمکردنی پەروەردە و فێرکردنمان وەبیر دێنێتەوە بۆ ژنان و کچان بە هەردوو شێوازی فەرمی و نافەرمییەوە و هەروەها ئەوەش کەچۆن ئەمە دەبێتە مایەی پێشکەوتن و گۆڕانکاری لە وڵات و پێکهاتەکانیدا.

ئێمە پێشوازی لە ستراتیژی تازەی پەروەردەی عێراق دەکەین کە بە هاوکاری ڕێکخراوی یونسکۆ و یونیسێف گەشەی پێدراوە. ئەمە چوارچێوەیەکی بەهێزە بۆ پابەندییە نیشتمانییەکان بۆ پەروەردە و راهێنان لە دە ساڵی داهاتوودا. هەر لەژێر ئەم چوارچێوەیەدا ئێمە هانی بەهێزکردن و پشتگیریکردنی بەرنامەکان دەدەین بۆ ئەو کچە بە تەمەن و ژنە گەنجانە کە نەیانتوانیوە خوێندنی بنەڕەتی تەواو بکەن بۆ ئەوەی ئەوانیش بتوانن خوێندن و راهێنانی فەرمییان تەواو بکەن.

لە مانگی

حوزەیرانی رابردوودا، حکومەتی عێراق و ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ دانیشتووان هاوبەشانە یەکەم کۆنفرانسی نیشتمانییان بەست بۆ ئاوڕدانەوە لە پرسی بەشوودانی پێشوەختە کە تێیدا رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و پیاوانی ئاینی ئامادە بوون. ئەم جۆرە دەستپێشخەرییانە پێویستە هان بدرێن وەک تاکە ڕێگە بۆ فەراهەمکردنی خوێندن بۆ ژنان و کچان.

میوانانی بەڕێز،

سەرباسی کۆنفرانسی ئەمساڵیش داوای ئەوەمان لێدەکات کە سەیری رۆڵی ژن بکەین لە کۆمەڵگا و ئابووری و لە ڕووبەڕووبوونەوەی گوراگورانکاریی ژینگەیی و بەشداریکردن لە هەموو کایەکانی کۆمەڵگادا. ئێمە هەموومان ئەوە دەزانین کە عێراق لە قەیرانی سیاسیدایە. پێویستە هەوڵ بۆ بەشداریپێکردنی ژن بدرێت لە گفتوگۆیەکان و دۆزینەوەی چارەسەردا بۆ تێپەراندنی ئەم چەقبەستووییە سیاسییەی ئێستا. بەڵام ژنانی عێراق ناتوانن بە رۆڵی شایستەی خۆیان هەستن گەر لە گەڕەکانی گفتوگۆ و پرۆسەی بڕیارداندا سەبارەت بە سیاسەت و حوکمڕانی شوێنیان بۆ دابین نەکرێت.

میوانانی بەڕێز،

گفتوگۆی بنیاتنەر و گشتگیر تاکە ڕێگەیە بۆ چارەسەرکردنی هەر قەیرانێکی سیاسی و ئەنجامدانی چاکسازیی هەرە پێویست لەپێناو بەرژەوەندیی وڵات و خەڵکەکەیدا. ئەمەش دەبێت لەرێگەی دانانی ئەو یاسایانەوە بێت کە ژنان و ئەو خەڵکانەی لە مەترسیدان دەپارێزن بەتایبەتیش یاسای توندوتیژیی خێزانی کە تائێستاش هەر بس دەرنەکراوی ماوەتەوە.

لە کۆتاییدا، من دەمەوێت دڵنیاتان بکەمەوە کە نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ هاریکاری عێراق (یونامی) و تەواوی ئاژانسەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ئامادەباشیدان بۆ هاوکاریکردنی حکومەتی عێراق و دامودەزگاکانی دەوڵەت و خەڵکی عێراق لە ئاوڕدانەوە لەم قەیرانەی ئێستا و هەروەها جێبەجێکردنی "ئامانجی گەشەپێدانی درێژخایەن" لەگەڵ هاوکاریکردنی وڵاتیش بۆ هەنگاونان بەرەو ئاشتی و خۆشگوزەرانی.

زۆر سوپاس