نه‌ته‌وه‌ يه‌كگرتووه‌كان له‌ عيراق

وێنه‌: © UNAMI Public Information Office

نەتەوە یەکگرتووەکان لە عیراق بریتییە لە دوو نێردەی مەیدانیی (یونامی و یونیتاد) و ئاژانس و سندوق و بەرنامەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان کە لەسەر ئاستی کۆمەڵگەیی و حکومی و نیشتیمانی کاردەکەن لە سەرانسەری کۆماری عیراقدا.

نێردە مەیدانییەکان:

یونامی: نێردەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ هاریکاریی عێراق (یونامی)، نێردەیەکی سیاسیی تایبەتە کە لە ساڵی ٢٠٠٣ ەوە و لەسەر داوای حکومەتی عێراق بە بڕیاری ئەنجومەنی ئاسایشی ژمارە ١٥٠٠ دامەزراوە. ئەرکی پێسپێردراو (ماندێت) ی یونامی بریتییە لە پێشکەشکردنی ڕاوێژ و هاوکاری بۆ حکومەتی عێراق لەسەر چەندین پرسی وەک بەرەوپێشبردنی گفتوگۆی سیاسیی گشتگیر و ئاشتەوایی نیشتمانی و پرۆسەی هەڵبژاردن و پلاندانان بۆ سەرژمێریی نیشتمانی و ئاسانکاری کردن بۆ گفتوگۆی نیشتمانی لەنێوان عێراق و دراوسێیەکانیدا و گەشەپێدان و پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و چاکسازیی یاسایی و دادوەری.

ماندێتەکە هەروەها کارکردن لەگەڵ هاوبەشکارانی حکومەت و رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی دەکاتە ئەرک بۆ هەماهەنگیکردنی هەوڵە مرۆیی و گەشەپێدانییەکانی ئاژانس و فەند و بەرنامە تایبەتەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان.

یونامی خۆی بەرنامە مرۆیی و گەشەپێدانەکانی ڕاستەوخۆ جێبەجێ ناکات بەڵکوو لەڕێگەی هاوبەشکارەکانییەوە لە عێراق لەسەر هەردوو ئاستی حکومەت و رێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی بەیارمەتیی شارەزایی تەکنیکیی تیمی وڵاتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراقدا.

یونامی لەلایەن نوێنەری تایبەتیی سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ عێراقەوە لەگەڵ دوو جێگرەکەی یەکیان بۆ کاروباری سیاسی و هەڵبژاردن و ئەوی تر یان بۆ کاروباری مرۆیی و نیشتەجێ بەڕێوەدەبرێت.

یونیتاد: تیمی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ لێكۆڵينه‌وه‌ لە تاوانەکانی داعش (یونیتاد) میکانیزمێکی سەربەخۆ و بێلایەنە کە لەلایەن ئەنجوومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکانەوە ئەرکی پێسپێردراوە بۆ گەشەپێدانی هەوڵە ناوخۆییەکان بۆ لێپێچینەوە لە داعش لەڕێگەی کۆکردنەوە و پاراستن و هەڵگرتنی بەڵگە و دیکۆمێنتەکان لە عێراق کە دەبنە مایەی لێپێچینەوە لەو تاوان و تاوانە دژە مرۆیی و کۆمەڵکوژییانەی کە لە عێراق ئەنجام دراون.

"یونیتاد" وەک وەڵامدانەوەیەک بۆ داوایەکانی کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و داوایەکی حکومەتی عێراق دامەزراوە. شایانی باسە هەماهەنگیی کاریگەرانە لەگەڵ حکومەتی عێراق بۆ "یونیتاد" بۆ جێبەجێکردنی ئەرکەکەی لەوپەڕی پێویستیدایە.

ئەم تیمە، کە لەلایەن ڕاوێژکارێکی تایبەتەوە بەڕێوەدەبرێت، لەگەڵ هاوتا ناوخۆییەکانی بەچڕی کار بۆ جێبەجێکردنی ئەرکەکەی دەکات بەشێوەیەک کە بتوانێت ئەو لێکۆڵینەوانەش تەواو بکات کە پێشتر لە لایەن دەسەڵاتی نیشتمانییەوە دەستی پێکرابوو بەڵام بە ڕێزگرتنی تەواو لە سەروەریی نیشتمانیی عێراق.

تیمی وڵاتی نەتەوە یەکگرتووەکان: تیمی وڵاتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق لە ٢٤ ئاژانس و فەند و بەرنامە پێک دێت بەگرتنەخۆی ١٩ ئاژانسی نیشتەجێ و ٥ی نانیشتەجێ کە هەر هەموویان کارەکانیان لەڕێگەی پلانی هاوبەشەوە ئەنجام دەدەن. تیمی وڵاتی نەتەوە یەکگرتووەکان، کە لەلایەن جێگری نوێنەری تایبەتی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ کاروباری مرۆیی و نیشتەجێ بەڕێوەدەبرێت، کار دەکات بۆ باشکردنی ژیان و ژیاریی هەموو عیراقیەکان بە پشتگیریکردنی وڵات لە جێبەجێکردنی "کارنامەی گەشەپێدانی درێژخایەن" و هەروەها ئامانجە گەشەپێدانە درێژخایەنەکانی تری پەیوەنددارەوە لەگەڵ دوا شارەزایی تایبەت و کارێک کە لەسەر بەڵگە بەند بێت. کڕۆکی ئامانجەکانی گەشەپێدانی درێژخایەن خۆی لە دەستەواژەی "نابێ کەس فەراموش بکرێت" دەبینێتەوە.

ئەمە پرەنسیپێکە کە رێنوێنی نەتەوە یەکگرتووەکان دەکات لە هەموو کارەکانیدا. چوارچێوەی گشتیش بۆ کارکردنی تیمی وڵاتی نەتەوە یەکگرتووەکان بریتییە لە چوارچێوەی هاوکاریی درێژخایەنی گەشەپێدان بۆ ساڵی ٢٠٢٠-٢٠٢٤ کە ئامانجە هاوبەشەکانی گەشەپێدانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق لەخۆدەگرێت.

نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق بە شێوازێکی تازەی یەکخراو کارەکانی ئەنجام دەدات بۆ هاوکاریکردنی حکومەتی عێراق بۆ بەدەستهێنانی کارە سەرلیستەکانی گەشەپێدان و پابەندییە گەشەپێدانییە نێودەوڵەتییەکان بەگرتنەخۆی ئامانجەکانی گەشەپێدانی درێژخایەنیشەوە.

ئامانجەکانی گەشەپێدانی بەردەوام له‌ عيراق

ئامانجەکانی گەشەپێدانی بەردەوام بانگەوازێکی نیشتمانین بۆ کارکردن لە پێناو کۆتاییهێنان بە هەژاری و پاراستنی ژینگە و کەشوهەوای گۆی زەوی و هەروەها بۆ دڵنیابوونیش لەوەی کە دانیشتوان لە هەموو شوێنێک لە ئاشتی و خۆشگوزەرانی بەهرەمەندن. ئەمانە ئەو ئامانجانەن کە نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق کاریان لەسەر دەکات.