عێراق پلانى نوێی کارى نیشتمانى مافەکانى مرۆڤ دەخاتەگەڕ
پلانى کارى نیشتمانى بۆ مافەکانى مرۆڤ زیاتر جەخت لەسەر پابەندییەکانی حکومەت بۆ مافەکانی مرۆڤ دەکاتەوە و نەخشەڕێگەیەکی پێنجساڵی فەراهەم دەکات.
لە رۆژى 26 ى تەمووز/ یۆلیۆ، لە بۆنەیەکدا، کە بەسەرپەرشتیی جێگری وەزیرى داد و بە پالپشتى نوسینگەى سەرۆک کۆمار و ئۆفیسى مافەکانى مرۆڤی نێردەى نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ هاریکاریی عێراق رێکخرابوو، عێراق بە شێوەیەکى ئاشکرا پلانی نوێی پێنجساڵەى کارى نیشتمانى مافەکانی مرۆڤی راگەیاند.
پلانى کارى نیشتمانى مافەکانى مرۆڤ، کە لە لایەن وەزارەتى دادەوە ئامادە کراوە و پشتڕاستکراوەتەوە لە ئەنجومەنى وەزیران، هەوڵ دەدات کە یاسا نیشتمانیەکان بگونجێنى لەگەل پێوەرە نێودەوڵەتیەکانى مافەکانى مرۆڤ، و بەهێزکردنى سیاسەتە نیشتمانیەکان بۆ پاراستن و بەهێزکردنى مافەکانى مرۆڤ، و بونیاتنانى تواناکان لە بوارى مافەکانى مرۆڤ لە نێو دامەزراوە حکومیەکان.
پلانى کارى نیشتمانى بۆ مافەکانى مرۆڤ پشتى بەستوە بە چەندین راسپاردە کە لە لایەن دەستەکانى پەیماننامەکانى نەتەوە یەکگرتوەکانەوە خرابوونە روو لەکاتى گفتوگۆى بەردەوامیان لەگەڵ عیراق. وە هەروەها رەنگدانەوەى ئەو راسپاردانە گشتگیرانەشە، کە پێشکەش کرابوون لەلایەن وولاتانى ئەندام لە نەتەوە یەکگرتوەکان لە خولى سێیەمى پرۆسەى پیاچونەوەى خولى گشتگیر کە بۆ عیراق ئەنجام درا لە ساڵى 2019.
لە دووتوێی ووتەکانى لە بۆنەکەدا، جێگری وەزیرى داد، زیاد التمیمی، گووتی:
" پلانى کارى نیشتمانى بۆ مافەکانى مرۆڤ زیاتر جەخت لەسەر پابەندییەکانی حکومەت بۆ مافەکانی مرۆڤ دەکاتەوە و نەخشەڕێگەیەکی پێنجساڵی بۆ هەموو وەزارەتەکان و دامەزراوەکانی دەوڵەت، کە بەرپرسن لە پاراستنی مافەکانی مرۆڤ لە عێراق، فەراهەم دەکات."
سەرۆکى ئۆفیسى مافەکانى مرۆڤ لە نێردەى نەتەوە یەکگرتوەکان بۆ هاریکاریی عیراق و نوێنەرى نوسینگەی کۆمسیاری باڵاى مافەکانى مرۆڤ، خاتوو دانیییل بێڵ، لە تێبینیەکانىدا کە تیایدا پێشوازى کرد لە لەخۆگرتن و راگەیاندنى پلانى کارى نیشتمانى مافەکانى مرۆڤ، گووتی:
" پێویستى دەستکردن بە رێکارى بەهێز و پتەو، سەبارەت بە مافەکانى مرۆڤ لە هەموو کاتێک گرنگترە. پلانى کارى نیشتمانى مافەکانى مرۆڤ چوارچێوەیەکى تۆکمە دەڕەخسێنى بۆ چاکسازى یاسایى وسیاسى و رێکارىی، کە دەکرێت ببێتە رێگر لە رودانى پێشێلکارییەکانى مافەکانى مرۆڤ لە داهاتوودا و گۆڕانکاریەک بهێنێتە ئاراوە لە ژیانى هەموو عیراقیەکان".
پلانی کاری نیشتمانی مافەکانی مرۆڤ لە بۆنەکەدا پێشکەشکرا، کە تاوتوێییەکی تۆکمەی بەشداربوانی بەدوای خۆیدا هێنا. لەوکاتەی بەشداربوان بەپەرۆشەوە پاڵپشتی خستنەگەڕی پلانی کاری نیشتمانی مافەکانی مرۆڤیان کرد، جەختیان لەسەر هەستیاری جێبەجێکردنیشی کردەوە، کە باسیان لەوەکرد کۆبونەوە و ڕاپۆرتی وەرزی بۆ هەلسەنگاندن یارمەتیدەرە بۆ خەملاندنی دۆخی جێبەجێکردنی پلانەکە.
زیاتر لە ٤٠ کەس (٢١ پیاو و ١٩ ئافرەت) بەشداریان لە بۆنەکەدا کرد، لە نێوانیشیاندا بەرپرسانى حکومى و ڕاوێژکارانی سەرۆکی عێراق و نووێنەرانی پارلەمان و نێردەی ڕاوێژکاری یەکێتی ئەوروپا لە عێراق و رێکخراوە ناحکومیەکان.
دەقى تەواوى تێبینیەکانى دانییل بیل سەرۆکى ئۆفیسى مافەکانى مرۆڤ لێرەدا بەردەستە
نووسینی
Human Rights Office
ڕێکخراوە بەشداربووەکانی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان لەم دەستپێشخەرییە
ئەو ئامانجانەی لە ڕێگای ئەم دەستپێشخەریەوە پشتگیریان لێدەکرێت
