بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەرەپێدان و ئاژانسی ئافرەتانی نەتەوە یەکگرتووەکان جەخت لە پابەندیەکانیان دەکەنەوە دەربارەی زیادکردنی بەشداری سیاسی ئافرەتان لە عێراقدا
٣١ تشرینی یەکەم ٢٠٢٢
بەغدا، عێراق، 31ی تشرینی یەکەم 2022 – بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەرەپێدان و دەستەی نهتهوه یهكگرتووهكان بۆ یهكسانیى ڕەگەزی و بهتواناداركردنى ئافرهتان لە عێراقدا، هاوبەشییەکیان ئەنجامدا بۆ پشتیوانیکردنی بەشداریکردن و نوێنەرایەتی ئافرەتان لە کایەی سیاسی لە عێراق.
ئەمڕۆ، هەردوو ئاژانسەکەی نەتەوە یەکگرتووەکان، ڕێکەوتنێکی هاوبەشیکردن لە بەغدا بە بەهای یەک ملیۆن دۆلاری ئەمریکی ئیمزا دەکەن.
![](/sites/default/files/styles/large/public/2022-10/UNDP%20%26%20UNWomen%20reaffirm%20their%20commitment%20toward%20increasing%20women%27s%20political%20participation%20in%20Iraq_0.jpg?h=e3c65c2e&itok=vcJFvc12)
ئەم پرۆژە هاوبەشە تیشک دەخاتە چارەسەرکردنی لەمپەرەکانی بەردەم دەنگی سیاسی ئافرەتان، بەهێزکردنی بڕیاردانی ئافرەتان و سەرکردایەتیکردنیان لە بواری هەڵبژاردن و مەدەنی. بەشێوەیەکی بابەتییانە، هاوبەشیەکە ئامانجیەتی کە:
- تواناکانی ئافرەتانی سەرکردەی هەڵبژێردراو و کاندیدانی خاوەن توانا بەهێز بکات بۆ دروستکردنی کاریگەری لەسەر بڕیارەکان و داواکاردنی مافەکانیان و بەشداریکردنیان لە دروستکردنی بڕیاردا لە هەموو ئاستەکاندا.
- زیادکردنی ڕێکارە تایبەتەکانی وەک کۆتاکان، بۆ بەرەوپێشبردنی سەرکردایەتیکردن و نوێنەرایەتی ئافرەتان لە پارتە سیاسیەکانی عێراقدا.
- کەمکردنەوەی بەربەستەکانی بەردەم بەشداری ئافرەتان لە ژیانی گشتیدا لە ڕێگەی چارەسەرکردنی توندوتیژی دژ بە ئافرەتان لە سیاسەتدا.
لەم باریەوە نوێنەری نیشتەجێی نەتەوە یەكگرتووەكان عێراقدا، غولام ئیساکزایی ڕایگەیاند:"بۆ ئەوەی پەرەپێدانی درێژمەودا کاریگەر و گشتگیر بێت، پێویستمان بە نوێنەرایەتی ئافرەتان هەیە کە ڕەنگدانەوەی هەموو کچان و ئافرەتان بێت، بەهەموو هەمەچەشنی و تواناکانیانەوە و لەسەرجەم بارودۆخە کلتووری، کۆمەڵایەتی، ئابووری، و سیاسیەکان. پێویستە پێشکەوتنەکان خێراتر بکەین. پێوستمان بە بڕیاری یەکلایکەرە و بەهێز و چڕ هەیە لە سەرانسەری عێراقدا بۆ ئەوەی ئافرەتان بهێنینە ناوجەرگەی بواری بڕیار دروستکردنەوە، بە ژمارەیەکی زۆر و وەک هاوبەشی یەکسان. هیچ گومانێک لەوەدا نییە کە ئەوە دەشێت و پیویستیشە ئەنجام بدرێت. هەروەها پێویستە ئەوە ئێستا جێبەجێ بکرێت"
هەروەها گوتی: "نەتەوە یەکگرتووەکان پابەندە بە بەهێزکردنی ئافرەتانی سەرکردە و پشتیوانیکردنی نوێنەرایەتییەکی زیاتری ئافرەتان لە سیاسەتدا بۆ گەیشتن بە یەکسانی ڕەگەزیی و ڕیشەکێشکردنی توندوتیژی لەسەر بنەمای ڕەگەزیی. "
نوێنەری نیشتەجێی بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەرەپێدان، خاتوو زێنە عەلی ئەحمەد، ڕایگەیاند:"هەموو کەسێک سوودمەندە کاتێک ئافرەتان لە ژیانی گشتی و سیاسیدا ئامادەییان هەیە، بەتایبەتی لە هەلومەرجە ناسکەکاندا وەک لە عێرقدا هەیە. لەبەر ئەوە، پێویستیمان بە ئافرەتی سەرکردەی زیاتر هەیە لە عێراق؛ ئافرەتانێک کە لە پاشخانی هەمەچەشن و ئەزموونی جۆراوجۆرەوە هاتبن. هەربۆیە بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەرەپێدان خۆشحاڵە کە بەشدارە لەو هەوڵانە بە هاوبەشی دەزگای ئافرەتانی نەتەوە یەکگرتووەکان، بۆ پەرەپێدانی بەشداری یەکسان و نوێنەرایەتی ئافرەتان لە گشت ئاستەکانی سیاسەتدا."
دینا زۆربا، نوێنەری ئاژانسی ئافرەتانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق و یەمەن، ڕایگەیاند:"بەهێزکردنی ئافرەتان یەکێکە لە کارە لە پێشینەیەکانمان و لە نێوجەرگەی ئەو کارانەن کە ئەنجامیان دەدەین بۆ دڵنیابوونەوە لەوەی کە ئافرەتان توانایان هەیە بەشێوەیەکی مانادار بەشداربن و سەرکردایەتی پرۆسەی دروستکردنی بڕیار بکەن. هەروەها لەبەرەی سیاسەتیشدا نوێنەرایەتی بکرێن. هیوادارین لە ڕێگەی ئەم هاوبەشییەوە لەگەڵ بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەرەپێدان، سەرکردایەتی ئافرەتان و لاوان لە عێراق بەرینە پێشەوە. هەروەها دامەزراوە و سیستەمەکان بەشێوەیەک بەهێز بکەین کە خزمەتگوزاری گشتگیر و وەڵامدەرەی جێندەری پێشکەش بکەن."
ئەم هاوبەشییە لەسەر هەوڵە لەمێژینە و بەردەوامەکانی بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەرەپێدان و ئاژانسی ئافرەتانی نەتەوە یەکگرتووەکان بنیات دەنرێت کە پەیوەستن بە هەڵبژاردنەکان و چاکسازی یاسایی و سەکردایەتی ئافرەتان. پڕۆژەکە بنیات دەنرێت لەسەر کارە بەردەوامەکانی هەردوو دامەزراوەکە لەسەر بابەتەکانی لەبەرچاوگرتنی ڕەگەزیی لەسەرتاسەری دامەزراوە عێراقییەکان و دەستگەیشتن بە دادپەروەری و چاکسازی کەرتی تایبەت.
![Mohammed Al-Bahbahanee](/sites/default/files/styles/thumbnail/public/2022-12/UNID-PPT.jpg?h=4f54c2b7&itok=nPAoWjRx)
موحهممهد ئهلبههبههانى
![Musab Othman](/sites/default/files/styles/thumbnail/public/2021-03/UN%20Women%20comms%20Musab%20Othman.jpg?h=1677f012&itok=2xguFkIv)