وتاری ڕێکخەری نیشتەجێی نەتەوە یەکگرتووەکان لە کردنەوەی کۆنفرانسی ئەنجومەنی عەرەبی بۆ دانیشتوان و گەشەپێدان لە بەغدا

بەڕێزان  سەرۆک وەزیرانی کۆماری عێراق بەڕێز محەمەد شیعە ئەلسودانی

جێگری سەرۆک وەزیران و وەزیری پلاندانان دکتۆر محەمەد عەلی تەمیم

بەڕێزان

ئەمڕۆ، شانازی ئەوەم هەیە کە لێرەم بۆ قسەکردن بە ناوی خێزانی نەتەوە یەکگرتووەکان لە کردنەوەی کۆنفرانسی فەرمی ئەنجومەنی عەرەبی بۆ دانیشتوان و گەشەپێدان و دەستپێکردنی سیاسەتی نیشتمانی دانیشتوانی عێراق.

ژمارەی دانیشتوانی عێراق، کە لە ئێستادا بە 43 ملیۆن مەزەندە دەکرێت، لە زیادبووندایە بە ڕێژەیەک کە بە خێراترین دانیشتوانی جیهان دادەنرێت، ئەمەش بەهۆی بەرزی ڕێژەی لەدایکبوونەوەیە. ئەم ڕێژەیەی گەشەکردن نیگەرانییەکی ڕەوای بەکارهێنانی بەرز و کاریگەرییەکانی لەسەر ژینگە و ئاستەنگییەکانی بودجە بۆ ژێرخان و تەندروستی و پەروەردە و بەرنامەکانی خانەنشینی دەخاتە ڕوو.

ئەمەش بە تیشک خستنە سەر ڕێژەی گەشەی دانیشتوانی عێراق خاڵەکە لە دەست دەدات و لەوانەیە ببێتە هۆی ڕێوشوێنی دژە بەرهەمهێنان و داڕمانی مافەکانی مرۆڤ. دڵنیابوون لەوەی کە تاکەکان، بەتایبەت ژنان، دەستیان بە خزمەتگوزارییەکانی پلاندانانی خێزان هەیە، دەتوانێت ئاسانکاری بکات بۆ کەمبوونەوەی پیتێنی و یارمەتیدەر بێت بۆ خێراکردنی گەشەی ئابووری و کۆمەڵایەتی.

هەروەها لە ئێستادا عێراق ڕووبەڕووی بەرزبوونەوەیەکی بەرچاو دەبێتەوە لە ژمارەی گەنجان، کە دەرفەتێکی بێهاوتا پێشکەش دەکات. بە وەبەرهێنان لە پەروەردە و تەندروستی و هەلی کار بۆ گەنجان، عێراق دەتوانێت توانای بەرهەمهێنانی خۆی لە ماوەی مامناوەنددا بەکاربهێنێت و کاریگەرییەکی ئەرێنی ئابووری زیاد بکات و ڕێگا خۆش بکات بۆ داهاتوویەکی گەشەسەندووتر.

سیاسه تی گونجاو و ژینگه ی یاسادانان که ماف و ده رفه ته کانی ژنان بۆ گه نجان به ره وپێش ببات زۆر گرنگه بۆ به رنامه و گه شه پێدانی دانیشتوانی عێراق. بۆیە دەمەوێت پیرۆزبایی لە حکومەت بکەم بۆ دەستپێکردنی سیاسەتی نیشتمانی دانیشتوان کە ڕێنمایی کەرتە جیاوازەکان دەکات بۆ باشترین ڕێگاکانی وەبەرهێنان لە سەرمایەی مرۆییدا.

لە ماوەی دەیەی ڕابردوودا، نەتەوە یەکگرتووەکان بەشێوەیەکی چالاکانە بەشداری کردووە لە چارەسەرکردنی کێشەکانی دانیشتوان لە عێراق لە چوارچێوەی ئامانجەکانی پەرەپێدانی بەردەوام کارەکانمان تیشک دەخاتە سەر لایەنە جۆراوجۆرەکانی داینامیکی دانیشتوان، لەوانە تەندروستی زاوزێ، یەکسانی ڕەگەزی، بەهێزکردنی گەنجان و کۆچ. ئێمە هەوڵمان داوە بۆ باشترکردنی دەستگەیشتن بە خزمەتگوزارییەکانی چاودێری تەندروستی جۆرایەتی، بەتایبەتی لەو ناوچانەی کە خزمەتگوزارییان کەمترە، هەروەها برەودان بە دەستپێشخەرییەکانی پلاندانانی خێزان و کەمکردنەوەی ڕێژەی مردنی دایکان و منداڵان. هەروەها نەتەوە یەکگرتووەکان پشتیوانی لەو بەرنامانە کردووە کە ئامانجیان بەهێزکردنی ژنان و کچان و بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی لەسەر بنەمای جێندەریە. هەروەها کارمان کرد بۆ سوود وەرگرتن لە توانای گەنجانی عێراق لە ڕێگەی دابینکردنی پەروەردە و ڕاهێنانی پیشەیی و هەلی کار.

لەگەڵ ئەوەشدا، ڕۆڵێکی گرنگی گێڕاوە لە چارەسەرکردنی ئەو ئاستەنگانەی کە بەهۆی ئاوارەبوونی ناوخۆیی و کۆچ و دابینکردنی یارمەتی و پشتیوانیکردنی دووبارە تێکەڵکردنەوەی ئاوارەکان دروست بوون.

لە کۆتاییدا، نەتەوە یەکگرتووەکان لە عێراق ئامادەیە بەردەوام بێت لە پشتیوانیکردنی هەوڵە حکومییەکان بۆ بەدیهێنانی تێڕوانینی هاوبەشمان بۆ عێراقێکی باشتر و سەقامگیرتر.

هیوای کۆنگرەیەکی سەرکەوتووتان بۆ دەخوازم.

سوپاس بۆ هەموو لایەک.